Volgens de juf kan mijn zoontje zich niet goed in de klas concentreren, heeft hij ADHD?
Ik ben de laatste tijd zo vergeetachtig, zal er iets aan de hand zijn?
Waarom praat mijn dochter nog niet?
Dit zijn vragen die vaak het beste met behulp van psychodiagnostiek onderzocht en beantwoord kunnen worden. De psycholoog maakt daarbij gebruik van verschillende instrumenten, varierend van persoonlijkheidsvragenlijsten tot observaties, klachtenlijsten of intelligentieonderzoeken om een concreet antwoord op deze vragen te kunnen geven. Er wordt gebruik gemaakt van gestandardiseerd en gevalideerd testmateriaal om de cognitive, sociale en emotionele ontwikkeling van de onderzochte in kaart te brengen.
Psychodiagnostiek kan op verschillende momenten van het behandelproces worden toegepast. Vaak zal het aan het begin zijn, met als doel sneller inzicht te krijgen in de processen die de problemen die gepresenteerd worden veroorzaken. Soms zal h et als aanvulling op het therapeutisch process worden gedaan, om eventuele andere zaken op te sporen. Vaak wordt een vorm van psychodiagnostiek uitgevoerd om het verloop van de behandeling in kaart te brengen. Psychodiagnostiek zal over het algemeen ook vaker bij kinderen dan bij volwassenen worden toegepast, mede omdat het een snellere en meer betrouwbare manier is om precies na te gaan wat er gaande is bij een populatie die het moeilijker vindt om dit mondeling aan te geven.
Voorbeelden van onderzoeken die worden uitgevoerd zijn:
Cognitief onderzoek
Hiermee wordt o.a. intelligentie of capaciteitenniveau onderzocht
Persoonlijkheidsonderzoek
Wordt gebruikt voor beschrijving van persoonlijkheidskenmerken bij de onderzochte
Sociaal emotioneel en relationeel onderzoek
Wordt gebruikt voor beschrijving van de sociaal emotionele en relationele processen die een rol kunnen spelen in het contact of die de aanwezigheid van een ontwikkelingsstoornis kunnen indiceren
Orthodidactisch onderzoek
Wordt gebruikt ter bepaling van de schoolvoortgang van een kind en eventuele aanwezigheid van specifieke leerstoornissen zoals dyslexie, dyscalculia of NLD
Neuropsychologisch onderzoek
Hiermee worden de hersenfuncties in relatie tot het menselijk gedrag bestudeerd. Bij neuropsychologisch onderzoek wordt voornamelijk gekeken naar afwijkend gedrag dat aanwezig kan zijn, bijvoorbeeld als gevolg van hersenbeschadiging of aangeboren letsel.